Cập nhật vào 08/06
Phụ nữ sinh con bằng phương pháp mổ sức khỏe sẽ lâu phục hồi hơn so với sinh thường. Việc chăm sóc phụ nữ sau sinh mổ vô cùng quan trọng và cần thiết để giúp chị em mau khỏe mạnh, nuôi dưỡng con nhỏ tốt hơn.
Sinh con bằng phương pháp mổ gây nhiều đau đớn cho các thai phụ. Nếu không được chăm sóc sau sinh cẩn thận về chế độ dinh dưỡng, vệ sinh thì phụ nữ sẽ gặp các vấn đề ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Bài viết sẽ bật mí cho bạn những kiến thức cần thiết, hữu ích để chăm sóc phụ nữ sau sinh mổ:
1. Phụ nữ cần chú ý gì sau khi sinh mổ?
Vệ sinh vết mổ sạch sẽ
Việc vệ sinh vết mổ rất quan trọng với sản phụ vì nếu vệ sinh không đúng cách có thể làm cho vết mổ nhiễm trùng và để lại sẹo khá lớn trên cơ thể.
Tuần đầu tiên sau khi sinh mổ sản phụ được sự chăm sóc của nhân viên y tế, trong thời gian này sản phụ được chỉ định dùng các loại thuốc kháng sinh toàn thân, giảm đau. Sản phụ có thể xin dùng thêm thuốc giảm đau nếu vết mổ đau không chịu được (loại thuốc, liều lượng sử dụng cần tuân thủ sự chỉ định của bác sĩ). Người nhà chăm sóc phụ nữ sau khi sinh mổ nên chú ý tới thân nhiệt, vết mổ của sản phụ… nếu có bất thường cần báo ngay với nhân viên y tế.
Sang tuần thứ 2 sau khi sinh mổ sản phụ sẽ được chỉ định cắt chỉ nếu là chỉ không tiêu. Trong thời gian này sản phụ nên lau người hoặc tắm nhanh chóng sau đó dùng khăn sạch thấm khô vết mổ. Bạn có thể lấy gạc băng vết mổ lại để tránh nhiễm trùng, ngoài ra sản phụ cũng có thể để vết mổ hở, không cần băng kín nhưng phải luôn giữ cho vết mổ sạch.
Chú ý khi chăm sóc phụ nữ sau khi sinh mổ không nên dùng bất kỳ một loại thuốc kháng sinh nào bôi lên vết mổ mà không có sự cho phép của bác sỹ và đặc biệt là không dùng bất kỳ một loại thuốc dân gian nào đắp lên vết mổ nếu không muốn bị nhiễm trùng vết mổ. Ngoài ra trong quá trình lành vết mổ sẽ có hiện tượng ngứa vết mổ, sản phụ không được gãi lên vết mổ nếu không muốn có sẹo xấu trên cơ thể.
Chế độ dinh dưỡng dành cho phụ nữ sau sinh mổ
Sau sinh mổ khoảng 6 tiếng
Trong vòng 6 tiếng sau khi sinh mổ, người phụ nữ không nên ăn bởi vì sau sinh mổ, ruột bị kích thích nên chức năng của đường ruột bị hạn chế, có nhiều khí tích tụ trong khoang ruột.
Sau sinh mổ 2 ngày
Sang ngày thứ 2 sau quá trình sinh mổ, người phụ nữ tiếp tục bị đau do sự co thắt dạ con và sự việc sản dịch tiết ra nhiều. Bên cạnh đó, hệ tiêu hóa còn rất yếu vì vừa trải qua cuộc vượt cạn mệt mỏi. Lúc này, các mẹ nên ăn các loại thức ăn nhẹ dễ tiêu như cháo, súp, các loại chất lỏng, tránh các đồ ăn dầu mỡ và cay nóng.
1 tuần sau khi mổ
Trong thời gian 1 tuần đầu sau sanh mổ, các mẹ nên ăn các thức ăn dễ tiêu giúp dễ xì hơi và tốt cho nhu động ruột. Trong chế độ ăn uống nên cân bằng các chất dinh dưỡng, đặc biệt:
Các vitamin A,B,C,E… rất đa dạng trong các loại hoa quả như cam, quýt, xoài, na… nó giúp cho nhanh lành vết mổ và phục hồi sức khỏe sau sinh.
Trứng, sữa, thịt cũng là các loại thực phẩm dễ tiêu lại cung cấp đầy đủ Canxi, kẽm, magie, sắt…có vai trò chính trong việc cầm máu và tái tạo hồng cầu.
1 tuần đến 1 tháng sau mổ
Lúc này, người mẹ có thể ăn uống đa dạng các loại thực phẩm. Vì vậy, để sau sinh mổ nhanh hồi phục và có nhiều sữa cho con, người mẹ cần có một chế độ dinh dưỡng cân bằng và hợp lí, đặc biệt là việc đa dạng các món ăn trong thực đơn.
Hơn 1 tháng sau mổ
Đây là giai đoạn mà các mẹ có thể ăn uống đầy đủ và đa dạng mọi loại thực phẩm. Phụ nữ sau sinh mổ cần ăn uống đủ các thực phẩm như: sữa, cá, trứng, tôm, đậu nành…nên ăn những loại thực phẩm vừa bổ sung dinh dưỡng tốt, lại lợi sữa và hạn chế tăng cân.
Bạn có thể tham khảo thêm Phòng ngừa rạn da khi mang thai
Cơ thể cần được vệ sinh sạch sẽ thường xuyên
Sau khi sinh mổ, thân nhiệt phụ nữ lạnh, trong mấy ngày đầu, người nhà chỉ nên lấy khăn ấm lau người cho họ. Sau khoảng 3 – 4 ngày, sản phụ có thể tắm gội toàn thân.
Khi tắm, sản phụ nên tắm nhanh từ 5 – 10 phút, không nên tắm trong bồn hay trong chậu (đặc biệt là không nên ngâm mình trong nước). Phòng tắm phải kín gió và nên tắm bằng nước ấm dù ngoài trời nóng hay lạnh. Tắm xong phải lau khô người thật nhanh và mặc quần áo kín cổ, tay chân. Động tác, cử chỉ khi tắm nên thận trọng với vết thương để tránh bung tuột mối chỉ.
Sản phụ có thể gội đầu nhưng nên gội nhanh và lau đầu cho nhanh khô, tốt nhất là dùng máy sấy để sấy khô tóc. Không tắm gội cùng lúc, mà nên tắm tầm 9-10 giờ sáng rồi gội đầu vào buổi trưa hoặc xế trưa để tránh phải tiếp xúc lâu với nước, tránh bị chóng mặt và có thể té ngã do phải vận động nhiều và cúi đầu lâu.
Vệ sinh vùng âm hộ ít nhất là 3 lần/ngày vào sáng, chiều và tối trước khi đi ngủ. Nếu sản dịch ra nhiều, sản phụ nên vệ sinh nhiều lần hơn. Các loại băng, giấy vệ sinh, khăn, nước rửa cũng phải sạch sẽ, tốt nhất nên dùng nước đun sôi để nguội hoặc nước ấm. Có thể dùng dung dịch vệ sinh sát khuẩn pha loãng để rửa. Sau khi rửa xong thì dùng khăn thấm cho khô…
Vận động cơ thể nhẹ nhàng
Sau khi sinh mổ sản phụ không được nằm quá nhiều vì nó có thể làm dính vết mổ, nhu động ruột chậm hồi phục dẫn tới tiêu hóa kém, táo bón… . Trong thời gian này người nhà chăm sóc phụ nữ sau khi sinh mổ cần động viên sản phụ đi lại nhẹ nhàng, không nên nằm nhiều.
Do sản phụ trong quá trình sinh mổ mất quá nhiều máu nên có thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh vận động quá sớm gây choáng, ngất… Ngoài ra tập thể dục sau sinh rất tốt và đẩy nhanh quá trình phục hồi sau sinh, tuy nhiên cần thời gian từ 6-8 tuần mới nên tập thể dục.
Tìm hiểu thêm Cách chăm sóc sức khỏe phụ nữ sau sinh an toàn
Các đồ ăn, thức uống có hại cho việc phục hồi sức khỏe
Sau khi sinh mổ, ruột và dạ dày của người mẹ hoạt động kém hiệu quả nên cần tránh các thực phẩm có thể làm đầy hơi khó chịu như: tinh bột, đường, sữa đậu nành.
Ngoài ra, người mẹ cũng cần tránh sử dụng những thực phẩm có nhiều chất kích thích như: rượu vang, cà phê, trà và hạt tiêu.
Nếu sau khi sinh mổ người mẹ bị các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, gan, thận nên gặp bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ.
Các thực phẩm như nếp, rau muống, lòng trắng trứng gà là những món ăn làm gia tăng quá trình tạo viêm và mủ cho vết mổ, khiến vết mổ bị lồi lõm, dễ bị sẹo.
Bên cạnh đó, cũng không nên ăn đồ tanh quá sớm như các loại cá và ốc vì những thực phẩm này dễ ức chế quá trình đông máu, khiến vết thương lâu lành hơn.
Thói quen nằm ngửa
Việc nằm ngửa sẽ làm vết thương bị căng ra gây đau đớn cho phụ nữ. Tư thế nằm ngủ tốt nhất là nằm nghiêng, để thoải mái hơn bạn nên kê gối cao su sau lưng tạo một góc nghiêng với giường khoảng 30 độ sẽ giúp vết mổ mau lành hơn.
Tắm bằng nước lạnh
Phụ nữ sau sinh, đặc biệt là sau sinh mổ cơ thể rất yếu nên dễ bị nhiễm lạnh và nhiễm trùng vết mổ. Vì thế nên tránh tắm, vệ sinh cơ thể bằng nước lạnh cũng như uống nước đá. Thay vào đó, mẹ nên dùng nước ấm để vệ sinh cơ thể, hoặc tắm.
Lưu ý, khi tắm nên dùng gạc băng bó vết thương cẩn thận để tránh làm ướt vết thương, dễ bị nhiễm trùng. Tuyệt đối không kiêng tắm, vì đây là quan niệm sai lầm của người xưa, lâu ngày không tắm sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn có cơ hội phát triển và vết mổ dễ bị nhiễm trùng, viêm loét, lâu khỏi hơn và sẽ để lại sẹo.
Làm việc quá sức
Sản phụ sau khi sinh mổ cần nhiều thời gian để phục hồi sức khỏe và lành vết mổ. Do vậy cần được nghỉ ngơi và tránh làm việc quá sức cũng như công việc nặng nhọc, ảnh hưởng xấu đến vết mổ như: không với đồ ở trên cao, không mang vác đồ vật quá nặng, không làm việc quá sức.
Tốt nhất nên được nghỉ ngơi hoàn toàn cho tới khi vết thương hồi phục và nhờ sự giúp đỡ của người thân trong việc chăm sóc, ẵm bồng em bé. Bên cạnh đó, khi phải giặt giũ nên đeo bao tay cao su để tránh nhiễm lạnh.
Quan hệ sớm
Các bác sĩ khuyến cáo, sau sinh mổ sản phụ cần kiêng quan hệ tình dục trong vòng từ 4 – 5 tháng để tránh làm tổn thương đến sức khỏe người mẹ và vết thương. “Yêu” quá sớm sẽ dễ làm vết mổ bị chảy máu và viêm nhiễm khiến cho cơ thể mẹ chịu đau đớn, thể trạng giảm sút.
Kết luận: Người nhà đóng vai trò quan trọng ở giai đoạn chăm sóc phụ nữ sau sinh mổ. Việc chăm sóc không quá phức tạp nhưng cần sự ân cần, chu đáo, quan tâm của chồng, người nhà để giúp chị em mau chóng hồi phục sức khỏe, ổn định về mặt tinh thần. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết!
Bài viết được tổng hợp bởi Dương Nhung, làm việc tại công ty Nội thất Hòa Phát. Nếu bạn có nhu cầu sử dụng vách ngăn trong văn phòng, có thể tham khảo ngay các mẫu Vách ngăn văn phòng Nội thất Hòa Phát.
